Zelf compost maken: zo doe je dat 

Door compost te gebruiken houdt je tuingrond het vocht beter vast. Ook wordt het bodemleven actiever en werkt mest langer en beter. Compost zelf maken is niet moeilijk, je hebt er alleen geduld voor nodig. Hoe ga je te werk? In dit artikel lees je alles over het maken van compost. 

Waarom zelf composteren? 

Compost is een humus-achtige stof die je tuingrond verbetert. Het ontstaat door het afbreken van organisch materiaal zoals bladeren, fruit- en groenteschillen en gazonafval. Dit afval kan je in je eigen tuin omzetten in voedingsrijke compost voor je planten en bloemen. 

Wist je dat de warmte in een composthoop kan oplopen tot wel 60 °C? Biljoenen bacteriën en schimmels werken hard om afval om te zetten in voeding. Die energie wordt omgezet in warmte. 

Er zijn verschillende redenen om zelf compost te maken:

• Voeding. Compost is rijk aan humus en verbetert de bodem van je moes- of siertuin. Je tuin wordt er sterker en gezonder van.

• Milieu. Er hoeft minder tuinafval vervoerd en verwerkt te worden. Je verwerkt het namelijk direct in je eigen tuin. 

Geen stank. Het is een fabel dat compost stinkt en zorgt voor ongedierte. Goede compost ziet eruit als aarde en ruikt naar bosgrond.

Hoe maak je zelf compost? 

Zelf composteren kan op verschillende manieren. Maar begin bij het begin: bereken eerst hoe groot je tuin is. Want dit bepaalt hoeveel compost je nodig zal hebben. 

Bij een tuin van meer dan 250 meter kan je kiezen voor een composthoop. In een kleinere tuin volstaat een compostbak. Hieronder leggen we je de verschillen uit.

Composthoop

Een composthoop is een stapel van tuinafval. Deze plaats je bijvoorbeeld achter in je tuin. Composteren op een hoop duurt vier tot negen maanden. Dit hangt af van de grootte van je composthoop. Zorg ervoor dat je composthoop direct op de grond staat.

Bij een grote tuin is je composthoop al gauw 1,5 tot 2 meter breed. Zorg in dat geval voor een frame van hout of metaalglas. Deze kan je kopen of zelf maken, bijvoorbeeld met een paar palen met gaas of hout. 

Belucht de hoop regelmatig door het om te scheppen. Dit doe je elke zes weken tot drie maanden. Gebruik hiervoor een riek. Een handige manier hiervoor is om twee bakken naast elkaar te maken: 

1. Schep de bovenste laag van je composthoop. 
2. Leg deze laag op de bodem van je tweede bak. 
3. Haal daarna de middelste laag eraf en doe deze in de tweede bak. 
4. Schep ten slotte de onderlaag in de tweede bak. 

Compostbak

Een compostbak is een gesloten container waar je het tuinafval in kan doen. Dit is handig voor een kleinere tuin. Ook gaat het sneller. Met hulp van een compostversneller duurt het composteren ongeveer twee maanden. Zet je compostbak niet op tegels, maar direct op de aarde. Zo kunnen wormen en andere micro-organismen bij de compost komen.

Een compostbak is kleiner dan een composthoop en dus geschikt voor een wat kleinere tuin. De bakken zorgen voor een constant hoge temperatuur en goede beluchting. Hierdoor heb je relatief snel goede compost. Je compost zal weinig insecten aantrekken omdat de bak gesloten is. Composteren in een bak is dus een snelle en hygiënische methode. 

Handig voor bij het composteren:

Zo maak je de beste compost

Hoe krijg je de beste compost? Of je nu gebruik maakt van een compostvat of composthoop, hier volgen wat algemene tips.

• Zorg voor een goede beluchting. Het is belangrijk dat er voldoende lucht bij je compost kan komen. Dit doe je door de compost om de zes weken om te keren. Dat noem je ook wel omzetten.
  
  
• Zorg voor afwisseling. Denk aan ‘groen’ afval zoals fruit- en groenteschillen. Maar ook ‘bruin’ afval zoals bladeren en stengels. Varieer hier zoveel mogelijk in, en zorg voor een gelijke verdeling. Gooi niet direct al je tuinafval op de hoop, maar werk in dunne laagjes.
  
  
• Zorg voor voldoende vocht. Het is belangrijk dat je composthoop genoeg vocht krijgt. Maar ook niet te veel. Bij teveel regen spoelen de voedingsstoffen uit. En bij te weinig vocht droogt de hoop uit. Plaats de hoop dus niet onder een  afdak, maar ook niet in een open veld. Een half beschutte plek is perfect. 

Wat kan je composteren? 

Gebruik alleen verteerbaar tuinafval om te composteren. Hiermee zorg je voor een goede kwaliteit compost. Denk aan  bladeren, fruit- en groenteschillen, gazonafval en koffiedik. 

Voeg geen onverteerbare materialen toe. Bijvoorbeeld glas, metaal, kunststof of steen. Vermijd verder beschimmelde planten, vleesresten en uitwerpselen van huisdieren of mensen. Deze kunnen ziektekiemen bevatten. Gooi ook geen papier op de hoop. Dit duurt te lang voordat het verteerd wordt. 

Kortom: je GFT-bak blijft nog altijd handig voor je overige tuinafval. Gooi niet zomaar alles op je composthoop, maar zorg alleen voor goed verteerbaar afval. Hieronder vind je een uitgebreid overzicht.

Wat mag je gebruiken?  

Hoe gebruik je compost? 

Na een paar maanden is je compost klaar. Je kan je compost gebruiken als deze aanvoelt als droge tuinaarde en ruikt naar verse bosgrond. Zie je onverteerde resten? Stop deze dan terug in de hoop. 

Nu is het tijd om je compost te gebruiken. Spreid een laagje van twee centimeter over de grond van je tuin. Compost zorgt voor een rijk bodemleven. Planten en bomen in je tuin worden sterker, gezonder, bloeien langer en zijn minder vatbaar voor ziekten en plagen. 

Je tuin voorzien van compost doe je één keer per jaar. Het bodemleven doet de rest. Wormen komen naar boven en nemen het materiaal in zich op. Humus is het verteerde afval van de wormen. Dit vormt de voeding voor je planten en bomen in je tuin. 

Vind je zelf composteren moeilijk? Dan kan je ook kiezen voor kant-en-klare compost. Bekijk hier Welkoop tuincompost.

Kom naar de winkel

Na het lezen van dit artikel kan je zelf compost maken voor je tuin. Heb je verder nog vragen? Kom dan gerust langs bij een Welkoop bij jou in de buurt. Jouw tuinspecialist legt je graag uit hoe je zelf aan de slag kan gaan met composteren. 

Vind winkel in de buurt